Ostatnia aktualizacja: 24.02.2023

Biznes może wiele nauczyć się od sportu. W tym artykule opowiem o zasadach skutecznego zarządzania, które właśnie przeniesione są do biznesu ze sportu. Przeczytacie, jak lider może rozpoczynać i kończyć dzień, tydzień z dobrymi wynikami, a jednocześnie mieć mniej stresu w pracy i być bardziej szczęśliwym w życiu.

Dla kogo jest ten artykuł:

  • dla tych z Was, którzy chcą się dowiedzieć, jak NIE zarządzać – będzie o trzech podstawowych błędach zarządzania
  • dla liderów, którzy chcą przewodzić świadomie, zarządzać skutecznie, realizować cele oraz budować najwyższy poziom autorytetu wśród zespołu
  • dla właścicieli firm, którzy chcą aby ich menedżerowie skutecznie zarządzali poprzez świadome przywództwo oraz, żeby podłączyli swoje zespoły do strategii firmy oraz zaangażowali pracowników w jej doskonalenie
  • dla wszystkich, których aktualnym wyzwaniem jest poprawa efektywności procesów, wzrost zaangażowania pracowników, integracja zespołu oraz zapewnienie zdolności do adaptacji całej organizacji

Zobacz też: Skuteczne zarządzanie. Czego biznes może nauczyć się od sportu.

Najważniejszą rzeczą, którą powinien robić skuteczny menedżer, to bycie w Gemba, czyli tam, gdzie pracuje jego zespół. Dokładnie tak, jak w sporcie, gdzie trener sportowy spędza 90% swojego czasu tam, gdzie trenują jego zawodnicy. Niestety w biznesie niewielu liderów rozumie tę zasadę. Niepokojące jest, że większość spędza zaledwie 5% czasu ze swoim zespołem.

Zasady gry w zespole

Tak jak w sporcie, w każdym zespole obowiązują pewne zasady gry. Tylko wtedy każdy członek zespołu będzie czuć się bezpiecznie, bo będzie świadomy, w jaki sposób pracujemy każdego dnia.

Większość zespołów ma 5 dysfunkcji pracy zespołowej. Oto jak opisuje je autor, Patrick Lencioni:

  1. brak zaufania
  2. obawa przed konfliktem
  3. brak zaangażowania
  4. unikanie odpowiedzialności
  5. brak dbałości o wyniki

Ludzie sobie nie ufają. Często obawiamy się powiedzieć co myślimy, bo to może zrodzić konflikt. Ludzie się nie angażują, marzą o tym, aby wyjść z pracy. Ludzie unikają odpowiedzialności. I w końcu nie dbają o wyniki, ulegają tzw. odpowiedzialności zbiorowej zapominając, że każdy w zespole jest integralnym jego ogniwem i rola każdego ma znaczenie we wspólnym sukcesie. Zatem zadaniem lidera jest tak ustawić sobie zarządzanie ludźmi, żeby pozbyć się wszystkich pięciu dysfunkcji, żeby mieć zespół jak drużynę sportową.

Zasady gry w zespole w bizesie

Większość zespołów, z którymi pracuję, nie zna zasad gry. Jak więc mają stanowić zgrany zespół? Nie ma spisanego kontraktu zespołowego, nie ma określonych celów, kierunku, ról, reguł gry, relacji. W odróżnieniu od sportu biznes jest patologiczny. Ludzie zapytani jaka jest ich rola w firmie, rola w biznesie zazwyczaj odpowiadają, że mają robić dobrze. Ludzie przychodzą do pracy, aby z niej jak najszybciej wyjść, a stąd już niedaleko do porażki. Potwierdza to Raport Instytutu Gallupa, wg najnowszego z 2021 roku tylko 12% ludzi w Polsce odczuwa satysfakcję z pracy. Jeśli to odwrócimy, wynika z tego, że 88% Polaków nie lubi swojej pracy…

Jest trzech killerów efektywności i zaangażowania:

  1. My i Oni – Silosy => to podział pomiędzy menedżerami a pracownikami; wynika on przede wszystkim z tego, że menedżerowie nie są w Gemba, czyli tam, gdzie pracują ich ludzie
  2. Improwizowane Przywództwo => czyli menedżerowie tak bardzo boją się, że czegoś nie wiedzą, czy nie umieją, że nie są po prostu autentyczni i improwizują w codziennym przywództwie; nie wiedzieć czemu panuje przekonanie, że lider musi być jak superman, a to zupełnie nieprawda. Nazywam więc takie podejście brule (skrót od bullshit rule).
  3. Opinie zamiast Faktów => czyli opieranie decyzji menedżerskich, całego zarządzania na opiniach i spieranie się kto ma rację, bo ktoś tak powiedział. Niestety jesteśmy tak skonstruowani, jak to świetnie ujął Harari w swojej książce Sapiens. Od zwierząt do bogów, że częściej wierzymy w to co ludzie powiedzieli, a nie jakie są fakty.

Powyższe to przykłady jak nie zarządzać ludźmi. Podsumujmy:

  • Jako menedżer, lider, nie twórz bariery pomiędzy sobą, a zespołem. To nie Ty jesteś najważniejszy. Wszyscy w zespole są równie ważni, bo tylko wspólnie osiągniecie sukces. Nie oznacza to oczywiście, że wszyscy mają być tak samo traktowani, na przykład jeśli ktoś łamie reguły. Ale wszyscy pracujecie w takich samych, jasno określonych ramach.
  • Nie improwizuj, jeśli czegoś nie wiesz – podnieś rękę. W Leanpassion poprzez dedykowane menedżerom programy rozwojowe pomagamy liderom skutecznie i świadomie zarządzać, a wtedy improwizacja nie ma racji bytu.
  • Nie opieraj się na opiniach, bądź obecny, bądź w Gemba – tam, gdzie pracują Twoi ludzie.

Lider i przewodzi, i zarządza

Przywództwo i zarządzanie to procesy, które bardzo mocno na siebie wpływają i które jako lider musisz uwzględnić w swojej pracy. Nie ma czegoś takiego jak „Jestem liderem, nie menedżerem”. Zapamiętaj więc, że musisz i przewodzić, i zarządzać. Moje definicje przywództwa i zarządzania są proste. Przywództwo to umiejętność podłączania ludzi i procesów do strategii firmy. Dla mnie rolą lidera jest więc podłączenie swojego zespołu do strategii organizacji. Zarządzanie z kolei to sposób pracy lidera na co dzień, czyli to, co robisz od poniedziałku do piątku.

Dzielę liderów na trzy grupy. Pierwsza to ci, którzy trzymają kciuki, aby ich nie zwolnili. Druga grupa to ci, którzy nie idą za zmianą. I trzecia, czyli jedna trzecia wszystkich liderów bierze sprawy w swoje ręce, nawet jak im nie wychodzi. Zaryzykuję stwierdzenie, że w dzisiejszych czasach przywództwo i zarządzanie to synonimy słowa odpowiedzialność. Odpowiedzialność i czerpanie radości z dawania radości innym.

Trzy zasady skutecznego zarządzania zespołem:

  1. Obecność każdego dnia => spędzaj tyle czasu, ile możesz, na obserwowaniu, jak Twoi ludzie pracują. Pamiętaj, że obserwowanie nie oznacza oceniania.
  2. Empatia każdego dnia => empatyczny lider to taki, który daje ramy w obrębie których działa zespół i w tych ramach pozwala na popełnianie błędów. Słucha ludzi, potrafi wczuć się w to, co myślą, , rozumie ich zdanie, prowadzi komunikację w dwie strony, itp. Empatia dzisiaj jest bardzo ważna. Mamy takie czasy, że rynek pracy jest coraz trudniejszy. Dzisiaj ludziom potrzeba mniej czasu na decyzję, aby odejść od Ciebie jako szefa, od firmy, niż to było w przeszłości.
  3. Refleksja każdego dnia => codziennie lub raz w tygodniu przeprowadzasz refleksję odnośnie do tego, jak Wam poszło, wyciągasz wnioski, rozwiązujesz problemy.

Czy ma to dla Ciebie sens, że te powyższe zasady, kiedy stosujesz je co dzień, dadzą Ci największy wzrost, jeśli chodzi o zaangażowanie i efektywność?

Na czym polega bycie w Gemba?

Po pierwsze pamiętaj, że jesteś tam gościem. To Twoi pracownicy są tam ekspertami, nie Ty. Dlatego okaż szacunek, obserwuj proces, ale nie oceniaj. Jeżeli zadajesz pytanie, nigdy nie rób tego konfrontacyjnie. Ty po prostu chcesz zrozumieć, jak działa proces. Wybierz sobie problem lub problemy i postaraj się zaangażować pracowników w eksperyment. Jest jedna cudowna rzecz, która dała nam natura: ciekawość. Lubimy przekonywać się, kto ma rację. A więc jesteś w Gemba, łapiesz problemy na gorąco, obserwujesz proces bez oceniania, zadajesz pytania (gryziesz się w język, nie doprowadzasz do konfrontacji) i wybierasz problemy do ich rozwiązania.

Co z tą empatią każdego dnia?

Od 5 lat, corocznie, przeprowadzamy w Leanpassion Ogólnopolskie Badania Satysfakcji z Pracy. Jednym z badanych aspektów są oczekiwania pracownika względem swojego bezpośredniego przełożonego. Oto, jak przedstawia się Top10 oczekiwań pracowników względem lidera w 2021 roku (badanie przeprowadzone na grupie 1000 pracowników):

Numer 1: Ma wysokie standardy moralne i etyczne

Numer 2: Szanuje innych ludzi

Numer 3: Jest otwarty na nowe pomysły i inicjatywy pracowników

Numer 4: Zapewnia przestrzeń do popełniania błędów i uczenia się

Numer 5: Komunikuje się często i otwarcie

Numer 6: Stwarza warunki do otwartego mówienia o problemach i wspiera w ich rozwiązywaniu

Numer 7: Utożsamia się się z organizacją

Numer 8: Buduje poczucie przynależności do organizacji

Numer 9: Opiera się na faktach, nie na opiniach

Numer 10: Jest zaangażowany w rozwój pracowników

Od czego ma zacząć lider, biorąc pod uwagę powyższe oczekiwania pracowników? Przede wszystkim od oceny siebie pod kątem tych dziesięciu rzeczy. Dodatkowo, istnieje niesamowite narzędzie, które w Leanpassion stosujemy i uczymy tego naszych klientów – a mianowicie kontrakt 5R. Wspólnie z zespołem określacie kierunek, ramy, role, reguły, relacje – zupełnie tak jak w sporcie, określacie wg jakich zasad będziecie grać jako zespół.

Z moich obserwacji wynika, że ponad 80% członków zespołu nie wie jakie mają cele, w jakiej strukturze, czyli ramach działają, ani w jakiej roli powinni grać poszczególni członkowie zespołu. A to jest podstawa funkcjonowania zespołu. Dlatego w naszych programach rozwojowych uczymy dokładnie, jak to robić. Są jeszcze relacje i mogę Was zapewnić, że to jest z jedno takich najbardziej powerful, najbardziej skutecznych narzędzi, jakie lider może zrobić ze swoim zespołem, aby zbudować atmosferę i zaufanie. Kontrakt 5R: kieRunek, Ramy, Role, Reguły, Relacje jest po prostu wymogiem w naszych transformacjach. Dzięki niemu nikt w zespole nie musi się niczego domyślać.

Podsumowanie

Podsumowując, obecność każdego dnia w Gemba, empatia każdego dnia – zbuduj kontrakt 5R czyli kierunek, ramy, role, reguły, relacje ze swoim zespołem, aby każdy był świadomy zasad gry i nikt niczego nie musiał się domyślać. Ostatnia rzecz, ale równie ważna to refleksja każdego dnia. Mówiąc refleksja mam na myśli rozwój siebie i Twojego zespołu z użyciem bezsprzecznie najlepszego narzędzia jakim są Boardmeetingi. Tak często, jak tylko możesz, czyli codziennie lub raz na tydzień, w zależności od potrzeby, spotykasz się ze swoim zespołem i robisz im Boardmeeting. Jest to spotkanie przy tablicy, która realizuje pewien cykl cel-wynik-kaizen. Podczas spotkania omawiacie, jak Wam poszło wczoraj, jeśli robicie to codziennie, lub w czasie od ostatniego tygodnia, jeśli robisz to co tydzień. Takie spotkanie można robić również zdalnie, wykorzystując w tym celu np. Excela. To nie jest spotkanie zarządu, tylko statusowe spotkanie zespołu, rozmawiacie o tym, jak Wam poszło w kontekście realizacji celów, co się udało, a co nie. Przeprowadzasz refleksję.

Trzy rzeczy, a dzieją się cuda. Oczywiście wszystko to polega na tym, aby poeksperymentować, aby zobaczyć, jak to działa w praktyce. Jeśli chcesz, możesz zrobić eksperyment. Postaraj się spędzić w tym tygodniu godzinę obserwując, jak Twój zespół pracuje. Oczywiście, pamiętając że jesteś tylko gościem oraz wyjaśniając im, że chcesz uczyć się od nich i poznać bliżej, jak oni pracują. Potem wybierz problem i spróbuj wspólnie z zespołem znaleźć jego rozwiązanie. Zobaczysz, jak to działa.

Zdobądź kompetencje liderskie, które pozwolą Ci konkurować na coraz bardziej wymagającym rynku pracy! Sprawdź szczegóły >>