Organizacje przyszłości. Wspierane generatywną AI, kierowane przez ludzi

Ostatnia aktualizacja: 24.11.2023

Generatywna AI, która zrewolucjonizowała już wiele dziedzin życia, to hasło odmieniane przez wszystkie przypadki w większości współczesnych organizacji. Badacze rynku szacują, że postrzegana jako game changer, zmieniająca obowiązujące standardy pracy i zwiększająca produktywność we wszystkich niemal dziedzinach, generatywna sztuczna inteligencja może dodawać do globalnej gospodarki nawet 4,4 biliona dolarów rocznie. Tymczasem eksperci w dziedzinie technologii przypominają, że generatywna AI jest dopiero w początkowej fazie rozwoju i użytkowania. Ta inteligentna technologia będzie tylko coraz bardziej inteligentna, a firmy, które nie nauczą się z nią pracować już teraz, pozostaną w tyle. Jak mądrze wykorzystać tę szansę?

W Artykule:

1. Chat GPT od Open AI, będący pierwszym, oddanym do publicznego użytku narzędziem generującym tekst, zdobył rekordową liczbę 100 milionów użytkowników w ciągu zaledwie 2 miesięcy od swojej premiery.
2. Według ekspertów, generatywna sztuczna inteligencja umożliwi do 2030 roku automatyzację aż do 70 procent działań biznesowych w niemal wszystkich zawodach.
3. Najbardziej obiecujące zastosowania generatywnej sztucznej inteligencji to m.in. generowanie treści, samouczących się kodów oraz zdolność przewidywania wzorców w języku naturalnym.
4. Potencjał AI ma szansę zaprocentować automatyzacją pracy nie tylko w branżach, w których jest to najbardziej oczekiwane tzn. w sprzedaży, marketingu, doradztwie czy bankowości – ale może również przyśpieszyć automatyzację części pracy specjalistów z dziedzin takich jak edukacja, prawo, technologia i sztuka.
5. Obok obaw o prywatność, największymi zagrożeniami, jakie niesie ze sobą masowe korzystanie z rozwiązań opartych na AI, jest ryzyko tworzenia treści, które są stronnicze, błędne lub nielegalnie pobrane ze źródła chronionego prawem autorskim.
6. Według badań McKinsey, generatywna sztuczna inteligencja może dodawać do globalnej gospodarki nawet 4,4 biliona dolarów rocznie.
7. Budowanie przewagi konkurencyjnej z AI wymaga wzmocnienia pozycji ludzi m.in. poprzez szkolenia w zakresie wykorzystania nowych narzędzi oraz rozwój ukierunkowany na nabycie potrzebnych kompetencji.
8. Na wdrożeniu sztucznej inteligencji zyskują nie tylko szeregowi pracownicy, ale także menedżerowie średniego szczebla. Rozwiązania wspierane AI są w stanie uwolnić część ich potencjału i umożliwić przeniesienie uwagi z Run the Business na zarządzanie strategiczne.
9. Innowacyjne organizacje szkolą pracowników ze sposobów korzystania z algorytmów w celu przyspieszenia generowania odpowiedzi przez AI. Umiejętność tworzenia i doskonalenia promptów pozwala unikać pułapek typu „garbage in, garbage out” oraz umożliwia nabycie biegłości w rozumieniu ról, które może, a których nie może odgrywać generatywna sztuczna inteligencja.
10. Za sprawą wzmacniania kluczowych cech takich zdolność adaptacji, zwinność, zdolność do uczenia się i innowacyjność, generatywna AI staje się katalizatorem zmian kultury organizacyjnej, przyśpieszając rozwój i budując przewagi konkurencyjne organizacji.
11. Zwiększanie produktywności za sprawą generatywnej sztucznej inteligencji ma szansę na powodzenie tylko przy jednoczesnym wzmocnieniu pozycji ludzi. By tak się stało, liderzy powinni przyjąć szeroką perspektywę w ocenie potencjału AI i możliwości jej zastosowania w swoich organizacjach, z uwzględnieniem nabywania odpowiednich kwalifikacji przez swoich pracowników.

Spis treści:

1. Generatywna AI – szanse i wyzwania
2. Najbardziej obiecujące zastosowania narzędzi AI
3. Pułapki generatywnej AI
4. Budowanie przewagi konkurencyjnej z AI
5. 6 działań liderów innowacji w kontekście wykorzystania generatywnej AI
6. 8 kroków do zbudowania przewagi konkurencyjnej z AI
7. Generatywna AI – tipy dla liderów
8. Organizacje przyszłości – podsumowanie

Zobacz też: AI i liderzy przyszłości: współpraca dla efektywnego zarządzania zespołem , Generatywna AI – jak korzystać z niej na co dzień?

Generatywna AI – szanse i wyzwania

Po inauguracji ChatGPT w listopadzie 2022 rozwój i powszechne wykorzystanie generatywnej sztucznej inteligencji gwałtownie przyśpieszyły. Chat GPT od Open AI, będący pierwszym, oddanym do publicznego użytku narzędziem generującym tekst, zdobył rekordową liczbę 100 milionów użytkowników w ciągu zaledwie 2 miesięcy od swojej premiery. W 2023, przełomowym dla generatywnej AI roku, technologie nią wspierane wykorzystywane są na co dzień w większości organizacji na świecie.

Włączana w codzienne standardy pracy generatywna AI radykalnie zmienia sposób pracy ludzi, upraszczając wiele rutynowych czynności, ale także procedur wymagających wiedzy, podejmowania decyzji i współpracy. Główną obietnicą jej zastosowania jest zniwelowanie luk w zakresie automatyzacji i cyfryzacji, jednak to nie jedyne obszary, w jakich spodziewane są korzyści płynące z implementacji generatywnej sztucznej inteligencji. Według ekspertów, generatywna AI umożliwi do 2030 roku automatyzację aż do 70 procent działań biznesowych w niemal wszystkich zawodach.

Najbardziej obiecujące zastosowania narzędzi AI

Narzędzia sztucznej inteligencji są już w stanie tworzyć większość rodzajów treści pisanych, graficznych, wideo, audio i kodowanych – doskonalone są tyko aplikacje do użycia AI w konkretnych obszarach. Najbardziej obiecujące zastosowania generatywnej sztucznej inteligencji to m.in. generowanie treści, samouczących się kodów oraz zdolność przewidywania wzorców w języku naturalnym. Potencjał ten ma szansę zaprocentować automatyzacją pracy nie tylko w branżach, w których jest to najbardziej spodziewane tzn. w sprzedaży, marketingu, doradztwie czy bankowości, ale może również przyśpieszyć automatyzację części pracy specjalistów z dziedzin takich jak edukacja, prawo, technologia i sztuka.

Pułapki generatywnej AI

Jak każda nowa technologia, generatywna sztuczna inteligencja nie jest pozbawiona potencjalnych zagrożeń. Wyzwania, jakie stoją przed organizacjami w związku z rewolucją AI to przede wszystkim tematy dotyczące ochrony danych i przepływu własności intelektualnej. Jeśli liderzy wdrożą ją bez przygotowania swoich organizacji, upowszechnianie generatywnej sztucznej inteligencji może skutkować naruszeniem praw autorskich lub wyciekiem zastrzeżonych danych do domeny publicznej.

Obok obaw o prywatność, najpoważniejszymi zagrożeniami, jakie niesie ze sobą masowe korzystanie z rozwiązań opartych na AI, jest ryzyko tworzenia treści, które są stronnicze, błędne lub nielegalnie pobrane ze źródła chronionego prawem autorskim. Dla organizacji wiąże się to z ryzykiem prawnym oraz narażeniem na szwank wizerunku firmy.

Cyberbezpieczeństwo i ochrona własności intelektualnej to największe, ale nie jedyne wyzwania związane z wdrażaniem technologii wspieranych AI. Podczas gdy większość liderów zdaje sobie sprawę, że ich sukces zależny jest od ewolucji technologii przy wsparciu ludzi, niektóre organizacje upatrują w generatywnej sztucznej inteligencji okazji do obniżania kosztów poprzez automatyzację i redukcję etatów. To błędne założenie weryfikuje jednak potrzeba stałej kontroli danych wejściowych i wyjściowych generowanych przez sztuczną inteligencję.

Budowanie przewagi konkurencyjnej z AI

Sukces współczesnych organizacji to wypadkowa współdziałania ludzi o konkretnej wiedzy, umiejętnościach i postawach oraz umiejętnego wykorzystania najnowszych technologii. Wspólnym mianownikiem dla najlepszych firm jest dziś orientacja na rozwój i proinnowacyjność w zakresie wdrażania rozwiązań AI. Według badań McKinsey, generatywna sztuczna inteligencja może dodawać do globalnej gospodarki nawet 4,4 biliona dolarów rocznie, jednak mimo obiecujących prognoz, większość organizacji wykorzystuje jej potencjał zaledwie w niewielkim w procencie. Choć większość liderów już implementowała lub jest w trakcie wdrażania nowych technologii, to właśnie stopień, w jakim niektórym firmom uda się wprowadzić rozwiązania wspierane AI, i zyski, jakie w związku z tym osiągną, będzie decydujący, jeśli chodzi o ich pozycję na rynku.

Świat biznesu z entuzjazmem przyjmuje zdolność generatywnej sztucznej inteligencji do dodawania wartości poprzez usprawnianie codziennych procesów w organizacjach, ale tylko firmy o innowacyjnej kulturze są w stanie zbudować dzięki niej realną przewagę konkurencyjną. W jaki sposób osiągają ją i utrzymują? Wykorzystując połączenie technologii AI, automatyzacji i analizy danych w czasie rzeczywistym, wzmacniają jednocześnie pozycję ludzi m.in. poprzez szkolenia w zakresie wykorzystania nowych narzędzi oraz rozwój ukierunkowany na nabycie potrzebnych kompetencji.

Co warte podkreślenia to fakt, że na wdrożeniu sztucznej inteligencji zyskują nie tylko szeregowi pracownicy, ale także menedżerowie średniego szczebla. Rozwiązania wspierane AI są w stanie uwolnić część ich potencjału i umożliwić przeniesienie uwagi z Run the Business na zarządzanie strategiczne.

6 działań liderów innowacji w kontekście wykorzystania generatywnej AI

Globalne badania dotyczące strategii cyfrowej przeprowadzone w 2023 przez ekspertów z McKinsey wskazują na istnienie ścisłego związku między organizacjami, które zbudowały silną innowacyjną kulturę i model operacyjny, a ich zdolnością do zwiększania wartości dzięki najnowszym technologiom cyfrowym. W jaki sposób liderzy innowacyjnych firm wykorzystują AI, by tworzyć wartość biznesową? Działania, które podejmują, by prześcignąć konkurencję to wdrażanie generatywnej sztucznej inteligencji na kilku kluczowych polach.

Technologia wspierana przez ludzi

Możliwości stwarzane przez AI są dla wielu ekscytujące, jednak technologia bez wsparcia ludzi nie ma szans powodzenia. Mająca przełożenie na wzrost produktywności współpraca ludzi z AI wymaga nabycia przez pracowników nowych umiejętności, za co odpowiedzialni są właśnie liderzy. Technologia wspierana AI rodzi zapotrzebowanie na specjalistów w tym zakresie – np. prompt engineerów, a dzięki podnoszeniu kwalifikacji lub przekwalifikowywaniu pracowników, liderzy mogą inwestować w stały rozwój organizacji.

AI dla innowacji, badań i rozwoju

Liderzy innowacji wdrażają generatywną sztuczną inteligencję na dużą skalę w obszarach związanych z usprawnieniami, badaniami i rozwojem. Dzięki wykorzystaniu szybkości i szczegółowości generatywnej sztucznej inteligencji w poszukiwaniu nowych możliwości rozwoju, odnajdują w niej główny czynnik wzrostu i odporności w trudnych czasach gospodarczych, zwiększając tym samym swoją przewagę na rynku.

Wielokierunkowe działanie i otwartość na eksperymentowanie z AI

Silne innowacyjne kultury wykorzystują AI wielokierunkowo. Ich sposób działania opiera się na realizacji jednocześnie różnych inicjatyw biznesowych – podejmowanych również na zasadzie eksperymentowania. Wliczone w kalkulację zysków i strat porażki są dla nich naturalną składową rozwoju. Organizacje kładące nacisk na innowację, promują ją również, motywując i nagradzając swoich pracowników za innowacyjność.

Gotowość do zmian i inwestycje w AI jako czynnik wzrostu

Liderzy innowacji mają większą gotowość do wprowadzania zmian i wdrażania przełomowych rozwiązań, w których upatrują szansy na wzrost. Inwestując w badania i rozwój, chętnie wykorzystują narzędzia cyfrowe, takie jak zaawansowana analityka, sztuczna inteligencja, platformy cyfrowe i zarządzanie wiedzą. Traktując innowacje, jako klucz dla przetrwania, są jednocześnie otwarci na zmianę modelu biznesowego. Liderzy ci wygrywają nie tylko dzięki dostrzeganiu nowych możliwości i odpowiadaniu na pojawiające się potrzeby – niezależnie od tego, czy wypuszczają na rynek nowy produkt, czy wprowadzają innowacje w swoim modelu operacyjnym, są również lepsi w ich szybkim opracowywaniu i skalowaniu,

Innowacyjne, dostosowane do AI modele operacyjne

Organizacje przodujące w innowacjach dostosowują swoje modele operacyjne do AI, wykorzystując ją m.in. do budowania wielofunkcyjnych, zintegrowanych zespołów. Dzięki narzędziom AI, liderzy są w stanie uczynić zarządzanie produktem podstawową kompetencją w całej organizacji. Generatywna sztuczna inteligencja wspiera również alokację talentów i zasobów, umożliwiając im wyodrębnienie najbardziej znaczących obszarów strategicznych w firmie.

Przyspieszenie strategii rozwoju organizacji

Organizacje, które potrafią przyspieszyć strategię rozwoju z wykorzystaniem AI, robią użytek z jej kilku unikalnych cech:

• Zdolność do szybkiego skanowania i przetwarzania informacji oraz syntezy danych – pozwala organizacjom gromadzić i analizować dane oraz sprawnie nimi zarządzać. Warto jednak pamiętać, że jakość uzyskanego rezultatu zależna jest od jakości pytania i dostępu do danych, które mogą dostarczyć dokładnej odpowiedzi (zasada „garbage in, garbage out”).
• Samouczenie się – generatywna AI może pisać kod, który jest zdolny do pisania kolejnego kodu i jego samodzielnej poprawy. Ta cecha jest pomocna także w udoskonalaniu zadawanych pytań oraz w szybkim przejściu od koncepcji do realizacji pomysłów.
• Dostępność – usługi takie jak ChatGPT są dziś otwarte dla każdego, lecz mimo ogólnej dostępności, organizacje mogą nadal wykorzystywać je do budowania przewagi konkurencyjnej.

8 kroków do zbudowania przewagi konkurencyjnej z AI

Choć technologia sztucznej inteligencji jest dziś ogólnodostępna, liderzy innowacyjnych organizacji mogą skutecznie budować przewagę konkurencyjną z AI. Osiem działań, które pozwalają najlepszym innowatorom czerpać większą wartość z generatywnej sztucznej inteligencji i budować strategiczny dystans w stosunku do innych firm to:

1. Umiejętność tworzenia promptów – liderzy innowacyjnych organizacji szkolą pracowników ze sposobów korzystania z algorytmów w celu przyspieszenia generowania odpowiedzi przez AI. Umiejętność tworzenia i doskonalenia promptów pozwala unikać pułapek typu „garbage in, garbage out” oraz umożliwia nabycie biegłości w rozumieniu ról, które może, a których nie może odgrywać generatywna sztuczna inteligencja.
2. Posiadanie liderów biznesowych zaznajomionych z technologią – liderzy rozumiejący ograniczenia i znający zalety AI potrafią szybciej wdrażać zmiany i dodawać wartość w organizacjach.
3. Szybkie wykrywanie i eliminowanie błędów – wdrażanie koncepcji „fail fast”, bazującej na sprawnej realizacji testów wartości i eliminacji niedziałających konceptów, pozwala na efektywną weryfikację wartościowych rozwiązań i minimalizowanie strat.
4. Testowanie i uczenie się na wszystkich poziomach organizacji – czołowi innowatorzy zachęcają pracowników każdego szczebla do wdrażania rozwiązań wspieranych AI. Demokratyzacja praktyki testowania i uczenia się w organizacjach przyśpiesza implementację nowych technologii nie tylko na stanowiskach kierowniczych, ale i na niższych szczeblach.
5. Nieustanne rozbudowywanie baz danych – liderzy innowacji posiadają zaawansowane systemy pozyskiwania danych (zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych), co pozwala im korzystać z pełniejszych źródeł wyjściowych dla uzyskiwania lepszych odpowiedzi od AI.
6. Focus na bezpieczeństwo – innowacyjne organizacje wiedzą, jak właściwie chronić własne dane, przestrzegają szczegółowych procedur dotyczących postępowania z danymi, do których uzyskują dostęp zewnętrznie i wewnętrznie, oraz skutecznie zapobiegają wyciekowi zastrzeżonych informacji do publicznych algorytmów, takich jak ChatGPT.
7. Tworzenie organizacyjnej zdolności do szybkiego uczenia się – sukces liderów innowacji opiera się na stosowaniu zwinnych praktyk i nieustannym uczeniu się (nie tylko w zakresie technologii informatycznych).
8. Wykorzystanie zdolności AI do samouczenia w celu usprawnienia kluczowych obszarów pracy – zdolność generatywnej sztucznej inteligencji do „samouczenia się” i ewolucji, w tym tworzenia kodu, który „pisze się sam” to ogromna szansa, która umożliwia organizacjom zidentyfikowanie kluczowych przepływów pracy i wdrożenie zautomatyzowanych procesów.

Generatywna AI – tipy dla liderów

Jak wynika z badań, najlepsi innowatorzy są ponad osiem razy bardziej skłonni do wdrożenia modelu operacyjnego wspartego AI. W swoich organizacjach posiadają oni zwinne zespoły, dzięki którym implementacja sztucznej inteligencji w codzienne rutyny ma szansę odbyć się sprawniej. Wreszcie, mają zaplecze talentów technicznych rozumiejących ograniczenia technologii i potrafiących ograniczyć ryzyka z nimi związane.

Co oznacza rewolucja generatywnej sztucznej inteligencji dla liderów? By sprostać wyzwaniom technologii, liderzy biznesowi powinni zastanowić się nad tym, jak wdrożenie AI może na co dzień wpływać na działania ich organizacji, a w szczególności pracujących w nich ludzi. Rady, do których mogą zastosować się liderzy to:

1. Zrozum mocne i słabe strony generatywnej AI Zarówno menedżerowie, jak i pracownicy powinni mieć jasne rozumienie mocnych i słabych stron generatywnej sztucznej inteligencji oraz tego, w jaki sposób wykorzystanie technologii jest powiązane z celami strategicznym organizacji.
2. Zbuduj pozytywną komunikację Budując przekonującą narrację na temat szans, jakie stwarza generatywna sztuczna inteligencja, liderzy wzmacniają motywację pracowników. Pozytywna komunikacja pomaga zamienić ich obawy o bycie zastąpionymi przez AI, na przekonanie o potencjale sztucznej inteligencji w zakresie usprawniania ich codziennych zadań i oszczędności czasu.
3. Zdemistyfikuj technologię Głównym zadaniem liderów wyższego szczebla jest przybliżenie technologii pracownikom oraz uczynienie jej zrozumiałą i dostępną dla ludzi. Zadanie to wiąże się z koniecznością dokonania strategicznej oceny ryzyk i szans związanych z wdrożeniem generatywnej AI oraz identyfikacji obszarów, w których może ona dodać największą wartość.
4. Testuj i wdrażaj Wdrażanie rozwiązań opartych na generatywnej sztucznej inteligencji wymaga otwartości na eksperymentowanie. To na liderach spoczywa odpowiedzialność za proces wprowadzania usprawnień AI – począwszy od testów pilotażowych aż po uzyskanie przez technologie rangi używanego na co dzień narzędzia. Liderzy wyższego szczebla powinni być stale zaangażowani we wprowadzenie innowacji oraz w ciągłe doskonalenie procesów z wykorzystaniem generatywnej sztucznej inteligencji – dzięki temu będą w stanie nieustannie się rozwijać i wyprzedzać konkurencję.
5. Priorytetyzuj działania i inwestycje związane z generatywną AI Zamiast przyjmować bierne stanowisko wobec innowacji, liderzy powinni rozważyć wszystkie potencjalne możliwości wykorzystania biznesowego AI oraz nadać rangę priorytetu tym inwestycjom, które mogą dodać organizacji największą wartość.
6. Przeanalizuj konieczne zmiany na poziomie funkcjonalnym Liderzy powinni przeanalizować konieczne do przeprowadzenia zmiany, które umożliwią wdrożenie sztucznej inteligencji zarówno jeśli chodzi o ludzi (np. ilu prompt engineerów potrzebuje firma), jak i narzędzia (przydatna infrastruktura).
7. Przyspiesz rozwój talentów technicznych w organizacji Ocena, czy organizacja dysponuje odpowiednimi talentami technicznymi i infrastrukturą ryzyka, pomaga wspierać długoterminowy rozwój ludzi i ewolucję aplikacji wykorzystujących AI w organizacji. Liderzy powinni też rozważyć, czy obecna struktura i modele biznesowe są w stanie zaspokoić potrzebę nadzoru nad sztuczną inteligencją.
8. Wykorzystuj AI jako katalizator zmian kultury organizacyjnej Usprawnienia komunikacyjne i organizacyjne to tylko niektóre z korzyści, jakie daje wdrożenie w organizacji aplikacji opartych na generatywnej sztucznej inteligencji. Za sprawą wzmacniania kluczowych cech takich zdolność adaptacji, zwinność, zdolność do uczenia się i innowacyjność, generatywna AI staje się niejako katalizatorem zmian kultury organizacyjnej, przyśpieszając rozwój i budując przewagi konkurencyjne organizacji.

Organizacje przyszłości – podsumowanie

Oszczędność czasu i pieniędzy to nie jedyne korzyści wynikające z wdrażania generatywnej AI w organizacjach. Generatywna sztuczna inteligencja może być potężnym narzędziem służącym do wzmacniania pozycji pracowników – nawet tych, którzy początkowo postrzegali ją jako zagrożenie. Podobnie jak w przypadku wprowadzania każdej nowej technologii, liderzy wyższego szczebla powinni jasno mówić o celach biznesowych generatywnej sztucznej inteligencji, komunikując rolę AI w rozszerzaniu, a nie zastępowaniu miejsc pracy. Tworząc przekonującą wizję tego, co pracownicy i poszczególne aspekty organizacji (techniczne, finansowe, kulturowe) zyskają dzięki sztucznej inteligencji, będą oni w stanie kształtować środowisko sprzyjające innowacjom technologicznym. W przyjęciu samej technologii oraz trwałych zmian, jakie spowoduje, kluczowa będzie indywidualna i organizacyjna zdolność adaptacji.

Tym o czym przede wszystkim powinni pamiętać liderzy jest fakt, że zwiększanie produktywności za sprawą generatywnej sztucznej inteligencji ma szansę na powodzenie tylko przy jednoczesnym wzmocnieniu pozycji ludzi. By tak się stało, menedżerowie powinni przyjąć szeroką perspektywę w ocenie potencjału AI i możliwości jej zastosowania w swoich organizacjach, z uwzględnieniem nabywania odpowiednich kwalifikacji przez pracowników.

Menedżerowie wyższego szczebla powinni zobowiązać się również do budowania potrzebnych umiejętności pracowników w zakresie generatywnej AI, tak aby mogli oni efektywnie wykorzystywać technologię w codziennej pracy. Warto pamiętać jednak, że nie jest to proces jednorazowy – liderzy będą musieli stale oceniać, w jaki sposób realizowane są zadania, kto je wykonuje, i jaki jest stopień ich krytyczności.

___________________________________________

Jako osoby najbliższe pracownikom, liderzy mają do odegrania kluczową rolę w inauguracji nowej technologii i przedstawieniu korzyści związanych z jej implementacją dla ludzi i organizacji. Jeśli stoisz przed wyzwaniem wdrażania innowacji w swojej firmie, zgłoś się do nas. W Grupie LP od ponad 18 lat edukujemy liderów i przeprowadzamy skuteczne transformacje biznesowe: bezpłatna konsultacja.

A jeśli chcesz dowiedzieć się, czego w 2023 pracownicy oczekują od swoich bezpośrednich przełożonych, pobierz Raport Satysfakcji z Pracy Pobierz raport >>