Lider jest tak dobry, jak pytania, które zadaje

Ostatnia aktualizacja: 05.01.2024

Czy lider rzeczywiście jest tak dobry, jak pytania, które zadaje? Pytania lidera mają moc kształtowania przyszłości organizacji. Właściwe pytania mogą inspirować zaangażowanie, kreatywność i wzrost, zarówno na poziomie indywidualnym, jak i zespołowym. Jakie pytania zadają najlepsi liderzy, aby rozwijać swoje zespoły, wprowadzać innowacje i budować silną kulturę organizacyjną? Odkryj sekret skutecznego przywództwa poprzez moc dobrze postawionych pytań.

W Artykule:

• Jednym z powodów, dla których liderzy są tak dobrzy w swojej pracy, jest to, że wiedzą, jak zadawać odpowiednie pytania i jak zachęcać ludzi do rozmowy.
• Liderzy powinni zadawać pytania, które podważają status quo myślenia i pomagają im i ich zespołom zobaczyć rzeczy w innym świetle.
• Najlepsze pytania często spotykają się z milczeniem, ale to nie znaczy, że nie działają.
• Właściwe pytanie zadane we właściwym czasie może być potężniejsze niż jakakolwiek odpowiedź.
• Skuteczny lider wie, jak ważne jest dla niego zadawanie pytań zamiast przyjmowania założeń opartych wyłącznie na własnej perspektywie.
• Za każdym pytaniem kryje się szansa. Kiedy najlepsi liderzy zadają pytania, nie zadowalają się powierzchownymi odpowiedziami, a odkrywają prawdziwe znaczenie swoich pytań i podejmują działania, które zmieniają miejsce pracy.
• W liderach drzemie potężna moc kreowania rzeczywistości organizacyjnej poprzez pytania, które zadają.
• Dobre pytanie może odblokować nowe perspektywy, zainspirować do myślenia kreatywnego i pobudzić zaangażowanie.
• Skuteczni liderzy rozumieją, że pytania nie służą jedynie zdobywaniu informacji, lecz mogą być narzędziem do eksploracji niezbadanych obszarów w umysłach pracowników, umożliwiając głębsze zrozumienie ich potrzeb, motywacji i aspiracji.
• Zadając pytania, lider może lepiej dostosować swoje działania do rzeczywistych potrzeb zespołu i organizacji.
• W tym artykule odkrywamy przed Tobą sekrety skutecznego przywództwa poprzez moc dobrze postawionych pytań.

Spis treści:

1. Znaczenie zadawania pytań dla lidera i dla zespołu
2. Jak słuchać pracowników
3. Drugie dno pytań lidera
4. Pytania, które definiują skuteczne przywództwo
5. Lider jest tak dobry, jak pytania, które zadaje

Zobacz też: Rozwiązywanie problemów a skuteczne doskonalenie

Znaczenie zadawania pytań dla lidera i dla zespołu

Najlepsi liderzy w organizacjach zadają naprawdę dużo pytań. Jednym z powodów, dla których są tak dobrzy w swojej pracy, jest to, że wiedzą, jak zadawać odpowiednie pytania w odpowiednim czasie i jak zachęcać ludzi do rozmowy. Istnieje jednak cienka granica między zadawaniem dobrych pytań, które prowadzą do pozytywnych zmian, a zadawaniem tych złych, które nie przynoszą żadnych rezultatów.

Dlaczego zadawanie dobrych pytań czyni lidera bardziej skutecznym i jakie pytania są złe? Właściwe słowa mogą zainspirować ludzi i zmienić spojrzenie zespołu na dany problem. Dobre pytanie podważa status quo myślenia, zmusza ludzi do spojrzenia na problem z innej perspektywy oraz otwiera możliwości, które wcześniej nie były brane pod uwagę. Dobrze zadane pytanie pomaga nam widzieć rzeczy inaczej niż wcześniej, rozszerza nasz pogląd na rzeczywistość, a w rezultacie lepiej zrozumieć, jak rzeczy ze sobą współpracują, co działa, a co nie.  

Często oznacza to zadawanie bardziej szczegółowych pytań, aby odkryć ukryte założenia stojące za czyimiś przekonaniami. Innym razem to zadawanie szerokich pytań filozoficznych, takich jak „Co by było, gdyby X było prawdą?” lub „Dlaczego wierzymy w Y?”. Najlepsi liderzy wiedzą, jak ważne jest, aby wszyscy zaangażowani w organizację – w tym oni sami – nieustannie kwestionowali swoje założenia dotyczące wszystkiego – od strategii po codzienne operacje. W przeciwnym razie założenia te z czasem zwapnieją w sztywne zasady lub procedury, które nie zawsze będą już wystarczająco dobrze służyć bieżącym potrzebom ze względu na zmieniające się warunki zewnętrzne, ale także wewnątrz nas jako jednostek, które od tego czasu również się rozwinęły.

Lider i jego pytania to prawdziwy dar dla zespołu. Pytanie innych pomaga w lepszym zrozumieniu problemu, ludzi, siebie, organizacji czy klienta. Właściwe pytanie zadane we właściwym czasie może być potężniejsze niż jakakolwiek odpowiedź. Ważne jest, aby liderzy zadawali pytania, które pomagają ludziom zobaczyć rzeczy w innym świetle lub z innej perspektywy – pomoże im to podejmować lepsze decyzje dla organizacji i jej pracowników.

Najlepsze pytania często spotykają się z milczeniem, ale to nie znaczy, że nie działają. Cisza jest często oznaką myślenia. To szansa na naukę, zmianę zdania, a nawet zdobycie szacunku. Jeśli zadajesz właściwe pytania, cisza jest rzeczą naturalną. Najlepsze pytania często spotykają się z ciszą, ponieważ zmuszają ludzi do myślenia o własnych przekonaniach i opiniach w inny sposób niż są do tego przyzwyczajeni. Jeśli ktoś nie wie, jak odpowiedzieć na pytanie, lub nie chce tego zrobić od razu, oznacza to, że zmaga się z czymś ważnym w swoim wnętrzu. Pytaj więc dalej, aż uzyskasz odpowiedź. I nie bój się ciszy między pytaniami.

Skuteczny lider wie, jak ważne jest dla niego zadawanie pytań zamiast przyjmowania założeń opartych wyłącznie na własnej perspektywie. Jest skłonny zapytać każdego członka swojego zespołu, co myśli o danej kwestii, nawet jeśli ma już pomysł na to, co chce usłyszeć. Jest to umiejętność, której może nauczyć się i zastosować każdy, kto chce stać się lepszym liderem.

Zadawaj pytania, które pomogą Ci zrozumieć, czego potrzebuje od Ciebie Twój zespół. Czego oczekują i potrzebują od Ciebie jako lidera, czy zapewniasz wystarczającą jasność co do kierunku rozwoju firmy, czy wystarczająco często prosisz ich o zgłaszanie tego, co aktualnie przeszkadza im w pracy. [czytaj więcej] Zadawanie pytań to najlepszy sposób na pobudzenie zespołu do kreatywnego i krytycznego myślenia. Właściwe pytanie może pobudzić nowe pomysły i pomóc każdemu w zespole poczuć się częścią czegoś większego niż on sam.  

Jak słuchać pracowników

Włączanie pracowników w proces decyzyjny ma korzystny wpływ na ich zaangażowanie, poczucie przynależności i odpowiedzialności. Wielu liderów podkreśla znaczenie tego, co ludzie mają do powiedzenia. Ale jak wsłuchiwanie się w „głos pracownika” wygląda w praktyce?

Według badań przeprowadzonych przez Gallupa, tylko 25% pracowników na całym świecie zgadza się z tym, że ich opinia jest naprawdę uwzględniana w pracy*. Wniosek z tego jest taki, że większość pracowników nie czuje się ani słuchana, ani ważna. Eksperci są zgodni, że zaangażowanie większej liczby pracowników w proces podejmowania kluczowych decyzji dotyczących organizacji jest skutecznym sposobem na budowanie poczucia uczestnictwa w zmianach oraz odpowiedzialności za wyniki. To, co mówią pracownicy jest ważne nie tylko z perspektywy biznesowej, ale sprawia również, że ludzie czują się częścią organizacji i wiedzą są potrzebni.

Liderzy zazwyczaj mają dobre intencje, ale niestety ich próby wysłuchania pracowników często nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Dzieje się tak dlatego, że zazwyczaj zdanie pracowników zamykane jest szybką reakcją ze strony lidera, która nie zawsze jest w pełni satysfakcjonującym rozwiązaniem. Należy nie zapominać, że zadawanie właściwych pytań przez lidera to dopiero pierwszy krok, który prowadzi do kolejnych pytań. Nie wszyscy liderzy są na to gotowi, często pozostawiając odpowiedzi ludzi bez reakcji na tygodnie czy miesiące, lub nic z nimi nie robiąc. Brak jakiejkolwiek reakcji lub odkładanie działań w czasie staje się wówczas źródłem frustracji dla pracowników.

Tak więc, Drogi Liderze, zanim zaczniesz zadawać pytania, przygotuj plan komunikacji i podejmowania działań, bo tylko wtedy uzyskasz uczciwą informację zwrotną od swojego zespołu i zbudujesz jego zaufanie. Niezależnie od tego, czy zadajesz pytania osobiście, czy w formie ankiety, najważniejsze jest to, co z tą wiedzą zrobisz. Pytania czy ankiety nie są jedynie środkiem „dobrego samopoczucia”, sposobem na to, by pracownicy czuli się ważni. Najważniejsze następuje potem, gdy nie zostawisz odpowiedzi bez reakcji, będziesz omawiać problemy z ludźmi w Gemba, będziesz prowadzić rozmowy, budować relacje, które pozwolą na zaufanie i szczerość. Takie podejście kształtuje i zmienia kulturę organizacyjną. [czytaj więcej]

*źródło: 5 Ways to Make the Most of Employee Voice, Gallup’s Workplace, Nov 3, 2023

Drugie dno pytań lidera

Za każdym pytaniem lidera kryje się szansa. Eksperci Gallupa przyjrzeli się najczęściej zadawanym przez liderów pytaniom, odkrywając głębsze znaczenie tego, o co zazwyczaj pytają liderzy. Kiedy najlepsi liderzy zadają pytania, nie zadowalają się powierzchownymi odpowiedziami, a odkrywają prawdziwe znaczenie swoich pytań i podejmują działania, które zmieniają środowisko pracy.

Oto trzy przykłady pytań liderów wraz z sugestiami ekspertów, jakie działania powinni podjąć*:

Kiedy liderzy pytają „Dlaczego załatwianie spraw tutaj trwa tak długo?”, tak naprawdę mówią: „Staramy się być bardziej zwinni, ale wydaje się, że to nie działa. Jak możemy działać szybciej?”

Co z tym zrobić i jak to zrobić:

• Opracuj strategię skoncentrowaną na produktywności, ustalaniu priorytetów i współpracy.
• Poprzez ujednolicenie celów wyznacz zespołowi zespołowi prawdziwą północ dla sposobu, w jaki praca powinna być wykonywana.
• Nadawaj priorytet ważnym, dużym kwestiom w pierwszej kolejności.
• Naprawiaj problemy, gdy są małe.
• Upewnij się, że Twoi ludzie rozumieją swoje mocne strony.

Gdy liderzy pytają „Gdzie powinienem zwracać uwagę na głos pracownika i jak powinienem wykorzystać te informacje?”, w rzeczywistości pytają: „Jak mogę dowiedzieć się, co jest najważniejsze dla pracowników, co sprawia, że są produktywni i zaangażowani, a co przeszkadza im w wykonywaniu pracy?”

Co z tym zrobić i jak to zrobić:

• Opracuj strategię słuchania powiązaną z celami zespołu i celami indywidualnymi.
• Słuchaj i bądź przygotowany do działania.
• Dziel się swoimi odkryciami i tym, co z nimi zrobisz.
• Wykorzystuj dane, które już posiadasz, przeprowadzaj szybkie ankiety i rozmowy z pracownikami.
• Pamiętaj o komunikacji po podjęciu działań i o tym, że komunikacja musi być dwukierunkowa, gdyż pracownicy cenią sobie to, że ich zdanie jest brane pod uwagę.

Kiedy liderzy pytają „Jak możemy stać się bardziej zorientowani na klienta?”, to faktycznie pytają: „Dlaczego moje zespoły nie współpracują ze sobą? Jak mogę sprawić, by moje zespoły były bardziej skoncentrowane na naszych klientach?”

Co z tym zrobić i jak to zrobić:

• Upewnij się, że wartości twojej organizacji są powiązane z pracą wykonywaną przez pracowników każdego dnia.
• Zaangażuj swoich pracowników. Zaangażowanie i entuzjazm pracowników przenoszą się na klientów, budują ich lojalność i tworzą emocjonalne więzi z organizacją.
• Jasno określ, co każdy pracownik powinien robić, a następnie zdefiniuj doskonałość dla tej roli.
• Upewnij się, że członkowie Twojego zespołu znają swoje mocne strony i daj im możliwość ich rozwijania.
• Bądź pozytywnym przykładem współpracy i doskonałości.

*źródło: What Leaders Are Asking, Gallup’s Workplace, 2023

____________________________

Jeśli chcesz nauczyć się, jak przeprowadzać szybkie zmiany w procesach przy aktywnym udziale Twojego zespołu oraz jak zapalić zespół do zmiany i zdobyć przewagę konkurencyjną na rynku pracy, zapraszamy do udziału w certyfikowanym programie rozwojowym Lean Green Belt®, którego kolejna edycja rozpoczyna się już 30 stycznia 2024. Sprawdź szczegóły >>

___________________________

Pytania, które definiują skuteczne przywództwo

Jednym z kluczowych aspektów efektywnego przywództwa jest umiejętność zadawania właściwych pytań. To one stanowią fundament rozwoju, innowacji i zaangażowania w organizacji. Pytania, które zadają liderzy, wpływają na kształtowanie kultury organizacyjnej, strategii oraz osobistego i zespołowego rozwoju.

W liderach drzemie potężna moc kreowania rzeczywistości organizacyjnej poprzez pytania, które zadają. Dobre pytanie może odblokować nowe perspektywy, zainspirować do myślenia kreatywnego i pobudzić zaangażowanie. Skuteczni liderzy rozumieją, że pytania nie służą jedynie zdobywaniu informacji, lecz mogą być narzędziem do eksploracji niezbadanych obszarów w umysłach pracowników, umożliwiając głębsze zrozumienie ich potrzeb, motywacji i aspiracji. Zadając pytania, liderzy mogą lepiej dostosować swoje działania do rzeczywistych potrzeb zespołu i organizacji.

Zaangażowanie Pracowników

Zaangażowanie pracowników jest kluczowe dla każdej organizacji, a odpowiednie pytania mogą znacząco przyczynić się do jego wzrostu. Pytania dotyczące dobrostanu, aspiracji i wyzwań, z jakimi pracownicy się mierzą, mogą pomóc w identyfikacji obszarów wymagających uwagi i wsparcia. Dzięki temu liderzy mogą lepiej zrozumieć, co naprawdę motywuje ich zespoły, co z kolei przekłada się na wyższą produktywność i lepsze wyniki pracy. Efektywne pytania mogą również pomóc w budowaniu otwartej i zaufanej kultury organizacyjnej, gdzie pracownicy czują się słyszani i doceniani.

Strategia i Innowacje

Pytania są niezwykle istotne dla kształtowania strategii i inicjowania innowacji w organizacji. Dzięki zadawaniu właściwych pytań, liderzy mogą lepiej zrozumieć dynamiczny rynek i potrzeby klientów, co z kolei pozwala na tworzenie bardziej trafnych i innowacyjnych rozwiązań. Pytania takie jak „W jaki sposób możemy się adaptować do zmieniających się warunków rynkowych?” lub „Jakie nowe potrzeby naszych klientów możemy zaspokoić?”, zazwyczaj prowadzą do odkrywania nowych szans i kierunków rozwoju. Skuteczne zadawanie pytań stymuluje kreatywne myślenie i zachęca do poszukiwania nowatorskich rozwiązań, co pomaga w budowaniu i utrzymaniu konkurencyjności firmy.

Rozwój osobisty i zespołowy

Pytania są ważne w kształtowaniu osobistego rozwoju liderów oraz ich zespołów. Zadając pytania, takie jak „Jakie są Twoje cele zawodowe na najbliższy rok?” lub „W jakich obszarach chciałbyś/chciałabyś się rozwijać?”, liderzy mogą lepiej wspierać swoich pracowników w osiąganiu ich osobistych i zawodowych aspiracji. Jest to także sposób na identyfikowanie i adresowanie obszarów wymagających poprawy, co przyczynia się do ciągłego rozwoju kompetencji zespołu i budowania silnej kultury uczenia się i doskonalenia organizacji.

Kluczowe pytania dla liderów

Pytania, które każdy lider powinien sobie zadawać, powinny dotyczyć zarówno ich własnego przywództwa, jak i kultury organizacyjnej. Przykładami takich pytań są: „W jaki sposób moje działania wpływają na moich pracowników i kulturę firmy?” oraz „Czy moje podejście do przywództwa sprzyja otwartości i zaangażowaniu?”. Przez refleksję nad takimi zagadnieniami, liderzy mogą lepiej zrozumieć swoje mocne strony i obszary wymagające rozwoju. Jest to niezbędne dla ciągłego doskonalenia ich zdolności przywódczych i tworzenia zdrowego środowiska pracy. [czytaj więcej]

Lider jest tak dobry, jak pytania, które zadaje

Czy w leadershipie chodzi o charyzmę, o wiedzę, czy o doświadczenie? Czy można być dobrym liderem, jeśli nie pasuje się do tradycyjnego wzorca lidera? Przywództwo nie musi wynikać z wrodzonej zdolności do kierowania innymi, natomiast miarą sukcesu lidera może być to, jak dobrze zadaje pytania i jak skuteczne są te pytania w wydobywaniu z innych tego, co najlepsze.

Liderzy zadają pytania… ale nie muszą to być właściwe pytania. Jedną z najcenniejszych rzeczy, które robią najlepsi liderzy, jest zachęcanie innych do myślenia – pomaganie im w tworzeniu nowych sposobów działania, które umożliwią im wniesienie swojego wkładu do zespołu i organizacji. Właściwe pytania zmuszają ludzi do myślenia. Powodują, że sięgają do swoich doświadczeń, kwestionując status quo i badając nowe możliwości.

Zadawanie właściwych pytań to tylko połowa sukcesu. Druga połowa to sposób ich zadawania. Skuteczny lider zadaje pytania takie jak: „Co robimy?”, „Dlaczego to robimy?” i „Czy jest inny sposób, w jaki moglibyśmy to zrobić?”. Zadawanie pytań jest ryzykowne, ale może prowadzić do świetnych pomysłów i rozwiązań. Pytania są narzędziem dla liderów, które pomaga ich zespołom rosnąć i rozwijać się zarówno indywidualnie, jak i zbiorowo.

Jako lider musisz dać pracownikom przestrzeń do mówienia „nie” i bycia w błędzie. Nie możesz oczekiwać, że ludzie będą próbować nowych rzeczy, jeśli boją się porażki. Dlatego jeśli zależy Ci na ludziach, nie tylko słuchaj, ale również nie zamykaj się na sprzeciw i nie karz tych, którzy się z Tobą nie zgadzają.

Za każdym razem, gdy lider zadaje pytanie, podejmuje ryzyko. Ryzykuje, że jego słuchacze nie będą w stanie udzielić odpowiedzi, której szuka. Ryzykuje również, że udzielą oni odpowiedzi, która nie będzie zgodna z jego oczekiwaniami lub przekonaniami. Dlatego jako lider musisz być przygotowany na odpowiedzi, których się nie spodziewasz, czy które mogą Ci się nie spodobać. Musisz być w stanie poradzić sobie z tymi odpowiedziami bez utraty panowania nad sobą.

Liderzy muszą być również przygotowani na pytania, których nikt nie zadaje. Chodzi o pytania, które mogłyby paść, gdyby tylko ktoś pomyślał, by je zadać! Zadawanie pytań to pierwszy krok w procesie poszukiwania rozwiązań. Jest to również niezbędny element zrozumienia wyzwań i pomysłów innych ludzi, co może pomóc w podejmowaniu lepszych decyzji dotyczących własnych projektów.

Ważne jest, aby zrozumieć, w jaki sposób zadawanie dobrych pytań wpisuje się w ten proces:

• pomaga dowiedzieć się, co myślą inni ludzie;
• pomaga lepiej zrozumieć własne pomysły, nadając im kontekst i perspektywę z punktu widzenia innych osób – i odwrotnie;
• pomaga zrozumieć sposób myślenia stojący za działaniami – lub brakiem działania – innych osób.

Lider jest tak dobry, jak pytania, które zadaje. Właściwe pytanie może otworzyć nowe możliwości, podczas gdy złe może je zamknąć. Ludzie muszą mieć przestrzeń na powiedzenie „nie” i bycie w błędzie, ale także wiedzieć, że nie zostaną za to ukarani. Z jednej strony zadawanie pytań jest ryzykowne, wymaga odwagi, ale z drugiej to jeden z najskuteczniejszych sposobów na doskonalenie.

Najlepsi liderzy, poprzez zadawanie właściwych pytań, są w stanie przejąć kontrolę nad sytuacją i sprawić, że coś się wydarzy. Kluczem do sukcesu jest otwartość i szczerość. Najlepszym sposobem na promowanie tych wartości w organizacji jest dawanie przykładu swojemu zespołowi. Skuteczny lider powinien też wykazać się sporą dawką pokory by przyznać, że zawsze mogą się poprawić, i odwagi, by podjąć działania.

Pytania są potężnym narzędziem w rękach lidera, sposobem na budowanie zaangażowania, kształtowanie kultury organizacyjnej, identyfikowanie potrzeb rozwojowych, rozumienia zespołu i motywowania pracowników. Siła pytań wynika z ich zdolności do pomagania nam myśleć inaczej o naszym świecie i o nas samych – a to może prowadzić do lepszych decyzji oraz nowych możliwości rozwoju i sukcesu w biznesie lub życiu. Umiejętność zadawania właściwych pytań we właściwym czasie pomaga nam lepiej zrozumieć nasze problemy i szybciej znaleźć rozwiązania. Może również poprawić nasze relacje z innymi, pomagając im spojrzeć na sprawy z nowej perspektywy, tak aby czuli się wysłuchani i zrozumiani, nawet jeśli nie zgadzają się z tym, co mówimy.

______________________________

Jeśli Twoim wyzwaniem jest budowanie zespołu, w którym każdy, każdego dnia, zgodnie ze swoją rolą realizuje kontekst biznesowy firmy (misja, wizja, cele strategiczne, wartości), skontaktuj się z nami, by wspólnie sprostać Twoim wyzwaniom i wznieść Twoje przywództwo na wyższy poziom: bezpłatna konsultacja >>